Płatne L4 przysługuje zleceniobiorcom, którzy dobrowolnie płacą składki na ubezpieczenie chorobowe
Zwolnienie lekarskie pozwala chorym pracownikom spokojnie odpoczywać i wracać do zdrowia bez obaw, że zostanie się całkowicie bez środków do życia. Wysokość, czas wypłacania świadczeń zależą od przyczyny niedyspozycji i innych czynników. Jeśli zleceniobiorca chce być objęty ubezpieczeniem chorobowym, musi złożyć u zleceniodawcy odpowiednią deklarację – przedsiębiorca ma obowiązek zarejestrować ją w ZUS-ie.
Nie każda osoba może dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia chorobowego. „Przywilej” wyboru i pobierania zasiłku podczas zwolnienia lekarskiego na umowie zlecenie mają ci pracownicy, którzy obligatoryjnie opłacają jeszcze ubezpieczenia społeczne. Możliwości dobrowolnego opłacania składek chorobowych nie mają zleceniobiorcy ubezpieczeni z innego tytułu – np. studenci do 26. r.ż. objęci ubezpieczeniem z tytułu nauki – oraz opłacający składki emerytalne i rentowe dobrowolnie. Ważne ubezpieczenie chorobowe na „śmieciówce” daje prawo do:
zasiłku chorobowego;
zasiłku macierzyńskiego;
zasiłku opiekuńczego;
świadczeń rehabilitacyjnych.
Prawo do świadczeń chorobowych pracownik zyskuje po 90 dniach okresu wyczekiwania
Zasiłki macierzyńskie i opiekuńcze przysługują już od pierwszego dnia obowiązywania ubezpieczenia chorobowego. Jeżeli zleceniobiorca pójdzie na zwolnienie lekarskie przed upływem 90 dni obowiązywania ubezpieczenia, nie otrzyma świadczenia – chyba że zostaną spełnione odpowiednie warunki. Okres wyczekiwania zostanie skrócony o poprzednie okresy ubezpieczenia, jeśli przerwy pomiędzy nimi wynosiły maksymalnie 30 dni lub były spowodowane konkretnymi czynnikami. Na liście dopuszczalnych powodów są:
czynna służba wojskowa żołnierza niezawodowego;
urlop wychowawczy;
urlop bezpłatny.
Niektórym zleceniobiorcom przysługuje zasiłek chorobowy na L4 już od pierwszego dnia obowiązywania ubezpieczenia. W tej grupie znajdują się następujące osoby:
absolwenci, którzy zostali zgłoszeni, objęci lub sami przystępują do ubezpieczenia chorobowego do 90 dni od ukończenia szkoły;
pracownicy, którzy idą na zwolnienie lekarskie w związku z wypadkiem w pracy, w drodze do i z miejsca pracy;
zleceniobiorcy, którzy mają minimum 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego (np. odpowiedni staż na umowie o pracę);
posłowie i senatorowie, którzy zaczynają opłacać dobrowolne składki na umowie zlecenie do 90 dni od końca swojej kadencji.
Zleceniodawca nie wypłaca zasiłku pracownikowi z umową zleceniem na zwolnieniu lekarskim
Zleceniobiorca powinien zdawać sobie sprawę z tego, że przez składki na chorobowe jego pensja netto się zmniejszy. Wysokość dobrowolnych składek na ubezpieczenie chorobowe to 2,45% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, tzn. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – zleceniobiorca finansuje ją w całości, ale to zleceniodawca odpowiada za przekazanie jej do ZUS-u. Czyli dochodzi do „potrącenia” z wynagrodzenia przewidzianego w umowie.
Każda osoba świadcząca pracę musi samodzielnie zdecydować, co jest dla niej ważniejsze – wyższe przychody za realizowanie obowiązków czy zabezpieczenie na wypadek problemów zdrowotnych. Podczas zwolnienia lekarskiego nie można świadczyć innej pracy zarobkowej i wykorzystywać L4 niezgodnie z przeznaczeniem. Używanie zwolnienia jako urlopu wypoczynkowego czy wykonywanie innych zleceń w czasie zgłoszonej niedyspozycji wiąże się z istotnymi konsekwencjami.